‘रुपैडिहा सस्तो भन्ने भ्रम मात्रै’
हामी अब योजना बनाउँछौँ नेपालगन्जमै कम्तीमा महिनाको दुई पटक केही सस्तो, केही छुटमा हाट बजारजस्तो लगाउने जहाँ नुन तेलदेखि हरेक खाद्यान्न र अरु अत्यावश्यक सरसामानहरु एकै ठाउँमा पाइयोस् । केही प्रतिशत छुट दिएर हामीले हाम्रा स्टक सामानहरु बेच्न सक्छौँ त्यहाँ ।
अब्दुल वाइद मन्सुरी :
अध्यक्ष, खाद्य तथा किराना ब्यवसायी संघ
हाम्रो आफ्नो कुरा त छँदैछ । हामीले हाम्रो बजार, हाम्रो व्यवहार सुधार्नैपर्छ, यसमा दुईमत छैन । तर, हाम्रो सरकार के गरिरहेको छ ? हाम्रो प्रशासन के गरिरहेको छ, त्यसमा पनि अझ भन्सार प्रशासन । हामीले पटकपटक कुरा उठाएका छौँ कि, भन्सारमा कडाई हुनुपर्छ । हामीले उपभोक्तालाई उता नजाउ भनेर रोक्न सक्दैनौँ तर, नियमअनुसारको भन्सार कर त लगाउन सक्छौँ नि । हामीले करमा कडाई गरौँ भनेर पटकपठक भन्दै आएका हौँ । भन्सारसँग हामी लडिरहेका छौँ । भनिरहेका छौँ । एक हजारभन्दा धेरै मूल्यको सामान खरिद गरेर ल्याउँदा त्यसमा ४० प्रतिशत भन्सार लगाउनुपर्छ । यसमा कडाई गरौँ भनेर हामीले भनेका छौँ, भनिरहेका छौँ तर, त्यसको कार्यान्वयन नै हुँदैन भएको पनि छैन । यसले गर्दा पनि व्यापार हुन सकिरहेको छैन ।
सिमापारि व्यापार बढेको छ भनेर हामीले दुःख मान्नु भन्दा पनि हाम्रो व्यापार कसरी बढ्छ भन्ने चिन्ता हो । हाम्रो बजार पनि त्यत्ति महंगो छैन । इन्डियन बजारको तुलनामा हाम्रो बजार पनि सस्तै बजार हो । बहुराष्ट्रिय हरेक कम्पनीका होलसेल पसलहरु हाम्रै नेपालगन्जमा छन् । यहीँबाट होलसेल हुन्छ भनेर बजार भाउ पनि त्यत्ति महंगो हुँदैन । फेरि बहुराष्ट्रिय कम्पनीका सामानहरुको मूल्य त्यत्ति महंगो पनि हुँदैन ।
४० प्रतिशत सामानमात्रै भारतीय बजार(रुपैडिहा)मा केही सस्तो हुन्छ होला, बाँकी ६० प्रतिशत सामान हाम्रै बजारमा सस्तो हुन्छ । तर, ४० प्रतिशत सामान सस्तोमा पाइन्छ भनेर मानिसहरु सबै सामान उतैबाट खरिद गरेर ल्याइरहेका हुन्छन् ।
चना, मसुरो, केराउ, अडहरलगायतका दालहरु नेपालबाटै जान्छन् तर, फेरि नेपाली उपभोक्ताहरुले नेपाली दाल इन्डियन बजारबाट किनेर ल्याउनुहुन्छ । तर, दाल, चामल उताभन्दा यता सस्तो छ । किनकि त्यो हाम्रै हो । हाम्रो बजारमा यी दालका सामग्रीहरु क्यानडा, बंगलादेशजस्ता देशहरुबाट पनि आउँछन् तर, हाम्रोतिरबाट पनि भारतमा निर्यात भइरहेको हुन्छ । यसको पछाडि कुरो के छ भने हामीले हाम्रा उपभोक्ताहरुलाई हाम्रो बजार पनि सस्तो छ, राम्रो छ अनि गुणस्तरमा पनि कम छैन भनेर जानकारी वा सूचना दिन सकेका छैनौँ । हाम्रो मुख्य कमजोरी भनेको सायद यही हो जस्तो लाग्छ । यसलाई हामीले सुधार्नुपर्छ । नत्र हामीले उता जाने ग्राहकलाई, इन्डियन बजार वा व्यापारीलाई मात्रै दोष दिन त मिल्दैन नि । कि हामी पहिला राम्रो हुनुप¥यो । हामीले उपभोक्ताहरुलाई विश्वास जित्नुप¥यो । यी सबसँगै राज्यका नीति, नियमहरु पनि कडा रुपमा कार्यान्वयन हुनुपर्छ ।
फणाधर भन्डारी
उपाध्यक्ष, खाद्य तथा किराना ब्यवसायी संघ
उपभोक्ताहरुलाई सामान यताबाट किन र, उताबाट किन भनेर हामीले भन्न मिल्दैन । त्यो कसैले पनि मिल्दैन होला । किनकि उपभोक्तालाई जहाँ जुन सामान मन पर्छ त्यो किन्न पाउनुपर्छ । आफ्नो इच्छाअनुसार उसले कुन बजारबाट, वा कुन पसलबाट सामान खरिद गर्छ त्यो उसको कुरा हो । हामीले उपभोक्ताको अधिकार खोस्ने कुरा हुँदैन । उपभोक्ताको अधिकार हो जहाँ सामान किने पनि जाति रुपैयाँ खर्चिए पनि ।
हामी बोर्डरमा बसेका छौँ, हाम्रा बजार, उपभोक्ता सबै बोर्डरमै छन् । भारतको पनि त्यस्तै हो । बोर्डरको बजार भएका कारण यहाँ हामीले उपभोक्तालाई जर्वजस्ती रोक्न मिल्दैन । तिमीहरु उता नजाउ भन्न मिल्दैन । हामीले कसरी हाम्रा नेपाली ग्राहक, उपभोक्ताहरुलाई यतै(नेपालगन्ज)मै रोक्न सक्छौँ ? भन्ने कुरा महत्वपूर्ण हुन्छ । नेपालगन्जकै कुरा गर्ने हो भने पनि, नेपालगन्ज बजारका ८० प्रतिशतको भान्सामा इन्डियन आइटमहरु नै पाकिरहेको हुन्छ । यसको दोषी को हो त? के हाम्रो बजारमा सामानहरु नपाइने हो ?
तर, सवाल हामी व्यापारीको हो । हाम्रो नेपालगन्ज बजार किन सुनसान छ ? किन नेपाली उपभोक्ता नै नेपालगन्जको बजारमा किनमेल गर्दैनन् ? अनि किन रुपैपडिहा बजार सधैँ नेपाली ग्राहकले नै भरिपूर्ण हुन्छ त ? किन यताको बजार सुनसान हुने अनि उताको बजार सधै चम्किरहने ? यहाँ कुरा आउँछ, दोष हाम्रो पनि छ । कमजोरी हामी व्यापारीहरुको पनि छ । हामी पनि कसरी उपभोक्ताहरु, ग्राहकहरुलाई आकर्षित गर्ने भन्ने योजनामा काम गर्दैनौँ । पसल थाप्दैमा वा सटर खोल्दैमा व्यापार चल्ने होइन । ब्यापारका लागि हामी व्यापारीहरुको व्यवहारमा पनि भर पर्छ, हामीले दिने सेवामा भर पर्छ । त्यसैले उपभोक्ताहरुलाई दोष दिनुभन्दा हामी नै पहिला उपभोक्तालाई कसरी सेवा दिइरहेका छौँ ? भन्ने कुरालाई ख्याल राख्नुपर्छ जस्तो लाग्छ ।
नेपालगन्ज बजारका ८० प्रतिशतको भान्सामा इन्डियन आइटमहरु नै पाकिरहेको हुन्छ । यसको दोषी को हो त? के हाम्रो बजारमा सामानहरु नपाइने हो ?
श्यामसुन्दर अधिकारी
महासचिब, खाद्य तथा किराना ब्यवसायी संघ
रुपैडिहामा सस्तो पाइन्छ भन्ने त भ्रम मात्रै हो । त्यही भ्रमले सबैजना रुपैडिहातिर लाइन लागेर दौडिरहेका हुन्छन् । उता हुलका हुल मान्छे जाँदा उता सुनसान त हुने नै भयो । नियम कसले बनाउने ? अनि कसले मान्ने ? न नियम छ, न नियम लगाउने निकाय नै बलियो छ । हामी व्यापारीहरुलाई जहाँ पनि च्यापिनेमात्रै छ । सरकारले, करले, भन्सारले हुँदा हुँदा ग्राहक जति उतै जान्छन् । यस्तोमा हामीले पनि केही त गर्नैपर्छ । कमजोरी हाम्रो पनि होला । हामीले पनि उपभोक्ताहरु ग्राहकहरुलाई उनीहरुको चाहनालाई पूरा गर्न नसकेको हौंला तर, पनि हामीले सुधार्दै लैजाने हो र, हाम्रो बजारलाई राम्रो बनाउने हो ।
इन्दिरा शाही
सदस्य, नेपालगन्ज खाद्य तथा किराना व्यवसायी संघ
सबैभन्दा पहिलो कुरा गुणस्तरको आउँछ । एउटा सामान्य कुरा गरौँ मैले मेरो पसलमा एक प्याकेट बिस्कुट बेचेर नसक्दै चार पाकेट इन्डियन बिस्कुट बिक्रि भइसकेको हुन्छ । सबैले त्यस्तै खोज्छन् अनि उतैको भाउमा खोज्छन् । हामीले कर तिरर, भन्सार गरेर इन्डियाबाट सामान लिएर फेरि उतैको मूल्यमा त बेच्न सक्दैनौँ । अनि त्यही नेपाली सामान भने राम्रो हुँदैन भनेर बिक्रि नै हुन्न । यसले गर्दा पनि धेरै मानिसहरु उतै जान्छन् ।
भन्सारमा कडाई, उपभोक्तालाई जानकारी
अब्दुल वाइद मन्सुरी ः
हाम्रो भन्सार प्रशासन वा राज्य अनि कर्मचारी कस्ता छन् भने देश अनि जनताप्रति माया नै छैन जस्तो । इन्डियामा कहिलेकाहीँ कुनै ठूला सरसामानबाहेक एसएसबीले कहिलै कुनै सामानको केरकार गर्दैन । किनकि उसलाई देशको माया छ । उताको बजारमा जति धेरै सामान बिक्रि भयो उत्ति नै त्यही देशलाई फाइदा हुने हो । हाम्रो बजार अनि हाम्रा व्यापारीका सामान बिक्नु भनेको हाम्रै देशमा पैसा आउनु हो भनेर त्यत्ति खुकुलो भएको हो त्यहाँ । त्यहाँ ड्यूटीमा रहेको एसएसबीले त्यस्तो सोंच्छ । अनि हाम्रातिरका सुरक्षाकर्मी अनि कर्मचारीहरु कस्ता छन् भने नेपालको वाइवाइ चाउचाउ नेपाल आएका कुनै इन्डियनले एक दुई कार्टुन उपहारको लागि लैजान खोजेको हुन्छ तर, त्यो पक्राउ पर्छ । उसले तस्करी ग¥यो रे, के के के आरोप लगाइन्छ अनि कसरी हाम्रो सामानको विदेशमा प्रचार हुन्छ ? कसरी हाम्रो व्यापार फस्टाउँछ ? कसरी विदेशी पैसा आफ्नो देशमा ल्याउने भन्ने पो सोच्नुपर्छ । हामी त हाम्रो पैसासमेत अर्काे देशमा लगेर फालिरहेका छौँ । यसरी कसरी विकास हुन्छ ? अब हामीले विदेशी पैसा कसरी यहाँ ल्याउने भनेर सोच्नुपर्छ । अनि हामी पैसा त सकभर बाहिर जानै दिनुहुन्न । यसरी पो व्यापार व्यवसाय फस्टाउने हो अनि आर्थिक समृद्धि पनि हुन्छ । यसको मतलव जे पनि लैजान वा ल्याउन पाउनुपर्छ भनेको होइन कम्तीमा देशप्रतिको माया झल्किनुपर्छ भन्ने हो ।
उताबाट कत्रा कत्रा ट्रक, कन्टेनरहरु पास भइरहेका हुन्छन् ती भन्सारमा पक्राउ पर्दैनन् । काठमाडौको नागढुङ्गामा पक्राउ पर्छन् ? यति धेरै ठाउँमा चेकजाँच हुँदा पनि कसरी त्यहाँ पुग्छन् ती ठूला ठूला ट्रक अनि कन्टेनरहरु ? यसबारे कहिल्यै कसैको चासो हुँदैन । भन्सार प्रशासनले यसतर्फ ध्यान दिनुपर्छ । एउटा व्यापारीले मलमलिएर वा सामान्य झुक्किएर गरेको गल्तीमा हामीलाई ठूलो सजाय दिइन्छ, जरिवाना भराइन्छ । सामान अनि साधनहरु लिलाम गरिन्छ तर, कसरी त्यस्ता सामानहरु पास हुन्छन् ? भन्सारका सुरक्षाकर्मी, कर्मचारीहरुले के कसरी काम गरिरहेका छन् भनेर कहिल्यै चेकजाँच हुँदैन । हामीलाई सानो गल्तीमा ठूलो सजाय भोग्नुपर्ने ? त्यो पनि अन्जानमा भएको गल्ती हुन्छन् । सामान्य एउटा कपडाको एउटा पोका समाएर उसको सामान लिलाम गर्ने, उसको साइकल लिलाम गर्ने तर, त्यो पास हुन दिने भन्सारको सुरक्षाकर्मी अनि कर्मचारीहरुलाई केही पनि नहुने ? यो सँगसँगै हामीले हाम्रा ग्राहक अनि उपभोक्ताहरुलाई हाम्रो बजारको बारेमा प्रशस्त जानकारी दिनुपर्छ । हामीसँग यत्तिधेरै मिडियाहरु छन् हाम्रो बजारका सूचना वा जानकारीहरु कहिल्यै आउँदैनन् । अब हामीले उपभोक्तालाई सचेत बनाउनुपर्छ । हाम्रो बजार सुधार्नुपर्छ । हाम्रा प्रशासन सुध्रिनुपर्छ । व्यापारीहरुको व्यवहार सुध्रिनुपर्छ अनि हामीले उता जाने ग्राहक, उपभोक्ताहरुलाई जर्वजस्ती यता आउनुपर्छ भनेर गर्नैपर्दैन । अटोमेटिक हाम्रो बजारले उहाँहरुलाई तानिरहेको हुन्छ । हामीले क्वालिटी दिनसक्नुप¥यो । दिइरहेको भए पनि त्यसको जानकारी उपभोक्तासम्म त पुग्नुपर्छ नि । जुन उत्पादनको गुणस्तर हुँदैन, त्यो उद्योग त बन्द भएर गएका छन् । जस्तो कि बिस्कुटकै कुरा गरौँ नेपालमा कैयौँ विस्कुट कम्पनीहरु थिए अहिले धेरैजसो बन्द भइसकेका छन् । तिनले गुणस्तरमा प्रतिष्पर्धा गर्न सकेनन् र बन्द भए जो गुणस्तर छन् ती चलिरहेका छन् ।
फणाधर भन्डारी
उपाध्यक्ष, खाद्य तथा किराना ब्यवसायी संघ
सरसामानकै मूल्यको कुरा गर्ने हो भने हाम्रो नेपालगन्ज बजार पनि त्यत्ति धेरै महंगो होइन । हामीले पनि यहाँ सस्तैमा सामान दिइरहेका छौँ । मेरो बिचारमा ४० प्रतिशत सामानमात्रै भारतीय बजार(रुपैडिहा)मा केही सस्तो हुन्छ होला, बाँकी ६० प्रतिशत सामान हाम्रै बजारमा सस्तो हुन्छ । तर, ४० प्रतिशत सामान सस्तोमा पाइन्छ भनेर मानिसहरु सबै सामान उतैबाट खरिद गरेर ल्याइरहेका हुन्छन् । चिनी, चियापत्ति किन्दा अरु पनि भान्साका सामानहरु बोकेर ल्याउने चलन छ । चिनी उता केही रुपैयामात्रै सस्तो छ । तर, चियापत्ति उताभन्दा यता धेरै सस्तो छ र, हाम्रो नेपालको चियापत्ति उताको भन्दा क्वालिटीको पनि छ । अरु खाद्यान्न त हाम्रोभन्दा उता नै महंगो छ । दालहरु त सबैजसो नेपालबाटै भारतमा निर्यात हुन्छ । खास कुरो यो हो तर, केही सस्तो दरका सामानका भ्रमले नेपाली उपभोक्ताहरु लाम उतैतिर लाग्छ । यसमा कुरा के छ भने, हामीले उपभोक्ताको भ्रम चिर्न सकेनौँ । उपभोक्ताहरुलाई हामीले हाम्रो बजारको बारेमा सूचना दिन सकेनौँ वा दिएनौँ । अब उपभोक्ताहरुलाई सूचना दिनुपर्छ उनीहरुलाई जानकारी दिनुपर्छ अनि केही भएपनि रुपडिहामा नेपाली किनमेलमा केही नियन्त्रण आउनसक्छ । नत्र हामीमात्रै कराएर हुँदैन, हामीले मात्रै उता नजाउन, याता नजाउ भन्न मिल्दैन ।
त्यो मात्रै होइन, हामीले सूचना दिएर मात्रै पनि पुग्दैन । हो, हाम्रो बजार सस्तो त होला तर, हाम्रा सामानहरुमा गुणस्तर कत्तिको छ भन्ने कुराको ग्यारेन्टी पनि दिनुपर्छ । त्यसका लागि सरसामानको गुणस्तको कुरा पनि उपभोक्ताहरुलाई बुझाउन जरुरी छ । हामीकहाँ पाइने बहुराष्ट्रिय कम्पनीका सामानहरु इन्डियाभन्दा धेरै सस्तोमा पाइन्छ । कतिपय बहुराष्ट्रिय कम्पनीका उत्पादनहरु त नेपाली बजारबाटै भारतमा लगेर बेच्छन् व्यापारीहरु । गुणस्तर पनि छ । नेपाल सरकारले गुणस्तर चिन्ह नदिँदासम्म नेपाली बजारमा उत्पादनहरु बेच्न पाइँदैन । त्यसैले नेपाली सामानमा गुणस्तर नभएको पनि होइन । हामीले उपभोक्तालाई सूचना दिन नसकेका हौँ, जानकारी दिन नसकेका हौँ ।
इन्दिरा शाही
सदस्य, नेपालगन्ज खाद्य तथा किराना व्यवसायी संघ
अझ खासगरी हामीले देखिरहेका हुन्छौँ धेरै नेपाली महिलाहरु रुपैडिहाको बजारमा भीड लागिरहेका हुन्छन् । घरधन्दा गर्ने महिलाहरु नै हुन्छन्, दुई चार पैसा सस्तो भए पनि बचत हुन्छ भन्ने कुराले धेरै महिलाहरु त्यहाँको बजार जान्छन् । यसका लागि हामीले जानकारी दिन नसकेका पनि हौँ । हामीले घरघरमा मान्छेलाई भेटेर त्यस्तो गर्न नसकौँला तर, हाम्रो उद्योग वाणिज्य संघबाट हुने कार्यक्रमहरुमा पनि धेरै महिला दिदी बहिनीहरुको जमघट हुन्छ । त्यसमा पनि त हामीले यस्ता कुराहरु भन्न सक्छौँ । सामान उतामात्रै सस्तो छैन, यता हाम्रो बजारमा पनि सस्तो छ, उतामात्रै राम्रो हैन, यता हाम्रो बजारमा पनि राम्रो छ भनेर हामीले भन्न सक्छौँ नि कुरा राख्न सक्छौँ । एकैपटक नभएपनि दुई चार जना गरेर हामीले जानकारी फैलाउनुपर्छ । स्वास्थ्य स्वंसेविकाहरु, सहकारीहरु, विभिन्न महिला समूहहरु छन्, उनीहरुमार्फत यस्तो सूचना फैलाउन सजिलो हुन्छ । हामी उनीहरुसँग कार्यक्रम गरिरहेका हुन्छौँ तर, यस्ता कुरा गर्दैनौँ अब यस्तो गर्न र भन्न जरुरी छ । अनिमात्रै हाम्रो बजारमा पनि राम्रो व्यापार हुनुपर्छ ।
हुलहुज्जतमा अनुगमन हुँदैन
श्यामसुन्दर अधिकारी
महासचिब, खाद्य तथा किराना ब्यवसायी संघ
एकातिर उपभोक्ताको यस्तो कुरा छ भने, अर्काेतिर सरकारले व्यापार गर्ने व्यवसायीलाई देखिसहन सक्दैन । अनुगमनका नाममा अझैं तर्साइरहन्छ । हुलका हुल, प्रहरी प्रशसनका मान्छे अनि पत्रकारहरु गएर यो सामान झिक् र त्यो सामान झिक् भन्छन् । केही सामान हेर्छन् अनि के गरिस् ? किन यस्तो डेट गएको सामान राखिस् भनेर सिल गर्दिन्छन् । पत्रकारले फोटो खिच्छन् र देखाइदिन्छन् । एउटा पसलमा कति सामान हुन्छन् । हामीले जानी जानी त्यस्ता म्याद गएका र अखाद्य वस्तु बेच्दैनौँ । सकभर एकपटक आएको ग्राहक सधैँ आफ्नो पसलमा आइरहोस् भन्ने जसलाई पनि हुन्छ तर, त्यसरी पुलिस लाएर गरिने अनुगमनपछि पक्कै पनि त्यहाँ नराम्रो छ भन्ने उपभोक्तालाई पर्छ । त्यो पनि जब चाडपर्वको व्यापार सुरु हुन खोज्छ अनि त्यस्तो गर्छ प्रशासनले ।
अनुगमन त नियमित अनि एक समान पो हुनुपर्छ । यहाँ त कसैलाई गरिन्छ, कुन कुन पसलमा अनुगमन गर्ने पहिला नै लिस्ट बनाइन्छ । रिस गरेजस्तो गरेर, यसरी त हामी सबैको व्यापार बिग्रिने हो । कमजोरी हामी भित्र पनि होलान् । यी सबै कमजोरीहरुलाई हामीले पनि राम्रोसँग सुधार्दै लैजानुपर्छ । हामीले हाम्रा कमजोरी सुधार्ने हो भने यहाँको व्यापार पनि बढ्छ ।
फणाधर भन्डारी
उपाध्यक्ष, खाद्य तथा किराना ब्यवसायी संघ
अनि त्यसमाथि राज्यका नीति नियमका पनि कुराहरु आउँछन् । हाम्रो राज्यको नीति नियम कस्तो छ भन्ने कुराहरु हुन्छन् । खुल्ला सिमाना भन्दैमा जथभावी व्यापार गर्न पाइँदैन । भन्सार सजिलो छ भनेर मुख्य नाका, त्यो पनि भन्सारबाटै जथभावी समान ल्याउन लैजान त पक्कै पाइँदैन । अहिले नेपालगन्जकै व्यापारको कुरा गर्ने हो भने त्यही खुल्ला सिमाना अनि खुकुलो भन्सारका कारण हामी दर्ता भएर, कर तिरेर ब्यापार गरिरहेका व्यापारीहरुलाई अप्ठारो परिरहेको छ ।
अर्काेतिर अनुगमनको नाममा व्यापारी अनि ग्राहक, उपभोक्ताहरु तर्साउने काम भइरहेको छ । पुलिस प्रशसन लगाएर गरिने अनुगमनले काम दिँदैन बरु उल्टै तर्साउने काम भइरहेको छ । जब चाडपर्व आइरहेको हुन्छ अनि त्यो भनेको व्यापारीका लागि पिक आवर हो । त्यस्तो बेलामा पुलिस, प्रशासनको हुल जाँदा मानिसमा नराम्रो प्रभाव पर्छ, यहाँ यो, पसलमा पक्कै केही गडबडी छ है भन्ने हुन्छ अनि मानिसहरु किन हाम्रो पसलमा सामान किन्न आउँछन् र ?
अनुगमन त त्यस्तो चाडपर्व भन्दा अगाडि अनि नियमित रुपमा हुनुपर्छ । यस्तो हुँदा व्यापारी पनि सतर्क हुन्छन्, उपभोक्ता पनि सचेत हुन्छन् । खुलेआम हुने चेकजाँच अनि अनुगमनले सबैतिर नराम्रो सन्देश जान्छ । एउटा पसलमा नराम्रो केही भेटियो भनेर त्यसको व्यापार चौपट हुन्छ नै त्यसले सिङ्गो बजार नै चौपट हुन्छ । अनि ओहो, नेपालगन्ज बजारका पसलमा यस्तो उस्तो भनेर मानिसहरु फेरि उतै भीड लाग्छन् । त्यसैले अनुगमनलाई गुप्त तरिकाले गर्न सकिन्छ खुलेआम भन्दा पनि । पुलिस प्रशासनकै मान्छेहरुले अनुगमन गर्नका लागि सामान खरिद गर्न सक्छन् । त्यसलाई कार्यालयमा लगेर जाँचेपछि र केही नराम्रो भएपछि व्यापारीलाई सम्बन्धित ठाउँमै बोलाएर केरकार गर्न सकिन्छ, कारबाही त्यसपछि गर्ने हो । सारा मान्छेहरुको अगाडि त्यस्तो गर्दा एउटालाई मात्रै होइन सारा बजारलाई नराम्रो असर परिरहेको हुन्छ ।
महिनामा दुई पटक हाटबजार
श्यामसुन्दर अधिकारी
महासचिब, खाद्य तथा किराना ब्यवसायी संघ
कतिपय सस्ता सामानहरुको पनि हामीले प्रचार गर्न सकेका छैनौँ । हाम्रा बजारका बारेमा हामीले यहाँका उपभोक्ताहरुलाई जानकारी नै गराएका छैनौँ । कहाँ कुन सामान कति मूल्यमा पाइन्छ भनेर जानकारी नै छैन अनि कसरी व्यापार हुन्छ त ? अब कुन सामान कहाँ र कति मूल्यमा पाइन्छ भनेर हामीले पनि प्रचारप्रसार गर्नुपर्छ । उताकै मूल्यमा यही बजारमा सामान पाइयो र राम्रो पनि पाइयो भने कोही पनि उता जाँदैनन् होला भन्ने लाग्छ । हाट बजारहरु हुनुपर्छ, सबै सामान सस्तो पाइने ठाउँ हुनुपर्छ अनि मान्छेहरु आउँछन् ।
फणाधर भन्डारी
उपाध्यक्ष, खाद्य तथा किराना ब्यवसायी संघ
उताको बजार चम्कियो भनेर हामीले दुःख मानेर मात्रै पनि हुँदैन । हामी व्यापारीहरु पनि सुध्रिनुपर्छ । अब भर्खरै यसको बहस सुरु भएको छ । हामी अब योजना बनाउँछौँ कम्तीमा महिनाको दुई पटक केही सस्तो, केही छुटमा हाट बजारजस्तो लगाउने जहाँ नुन तेलदेखि हरेक खाद्यान्न र अरु अत्यावश्यक सरसामानहरु एकै ठाउँमा पाइयोस् । केही प्रतिशत छुट दिएर हामीले हाम्रा स्टक सामानहरु बेच्न सक्छौँ त्यहाँ । अलिकति नाफा त नहोला तर, घाटा भने हुँदैन । यसरी हामी हाम्रा नेपाली ग्राहक अनि उपभोक्ताहरुलाई आकर्षित गर्न पो सक्छौँ कि ? यसतर्फ अब सोंच्नुपर्छ हामीले पनि ।
