विजया धिताल
आज दोस्रो संविधान दिवस आज कै दिनबाट हरेक नेपालीहरुले आ–आफ्नो अधिकार प्राप्त गरेको दिन, देश संघियतामा प्रवेश गरेको दिन, समानुपातिक, समावेशी प्रतिनिधित्वको औपचारिक व्यवस्था भएको दिन ।
आजको यो महत्वपूर्ण दिनलाई मैले बिसर्न सकिन । लामो समय देखी नेपाली महिलाहरुलाई ‘पोथी बासे अनर्थ हुन्छ’ भन्ने एकदम गलत चिन्तनबाट ग्रसित यो नेपालीका माझमा केही हदसम्म नेपाली महिलाहरुले अधिकार प्राप्त गरेको यो दिनमा म सबैलाई संविधान दिवसको हार्दिक शुभकामना व्यक्त गर्न चहान्छु । हाम्रो नेपाली समाजको इतिहास फर्केर हेर्दा वा इतिहासको समिक्षा गर्दा महिलाहरु दासका रुपमा रहेको अवस्था वा उनीहरुलाई दोस्रो दर्जाको नागरीकको रुपमा हेरेको अवस्था देखि लिएर आज देशको संरक्षकको रुपमा महिला पाउँदा नेपाली महिलाहरुको शिर उचो त छ नै त्यसको श्रेय पनि नेपाली महिला आन्दोलनलाई नै जान्छ ।
नेपाली महिलाहरुको विभीन्न समयमा भएको संसदीय निर्वाचनमा प्रतिनिधित्व भएको अवस्थालाई फर्केर हेर्दा ः– महिला संघ÷ संगठनहरुको दबाव, नेपाली समाजको माग र राजनितिक दलको इच्छा शक्तिले गर्दा नै महिलाहरुको निर्वाचनमा प्रतिनिधीत्व बढ्दै गएको हामीले पाउछौं ।
अहिले महिलाहरु स्थानीय तह देखी देशको संरक्षक सम्मको जिम्मेवारी सम्हाली रहेको अवस्था हो । अहिले नेपालमा महिला आन्दोलनले एउटा उचाइ प्राप्त गरेको अवस्था हो । विकसित देशको महिला आन्दोलनको इतिहास पल्टाउदा धेरै लामो समय सम्म आन्दोलन गरेर पनि प्राप्त नगरेको अधिकारहरु नेपाली महिला आन्दोलन बाट प्राप्त भएका छन् । यसो भनिरहदा नेपाली महिला आन्दोलनको उद्देश्य पुरा भयो त ? भन्ने कुरा आउन सक्छ । उदेश्य पुरा भैसकेको चाही होइन, केही उपलब्धीहरु हासिल